Γνώριζες ότι το άγχος μπορεί να έχει διαφορετικές μορφές και να εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους;; Δες πιο κάτω τες πιο κύριες και βασικές μορφές :
- Έντονο στρες: που είναι η πιο συχνή μορφή στρες και προέρχεται από τις απαιτήσεις και τις πιέσεις του πρόσφατου παρελθόντος σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις και πιέσεις του κοντινού μέλλοντος.
- Επεισοδιακό έντονο στρες που χαρακτηρίζει ανθρώπους οι οποίοι υποφέρουν από έντονο στρες συχνά. Πιστεύουν πως αν κάτι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει. Οι άνθρωποι αυτοί, συχνά περιγράφουν τον εαυτό τους ως «νευρικό».
- Χρόνιο στρες το οποίο καλύπτει κάποιους ανθρώπους κάθε μέρα και κάθε στιγμή. Το χειρότερο σε αυτή τη μορφή, είναι ότι ο άνθρωπος μπορεί να συνηθίσει στο χρόνιο στρες
Το άγχος επίσης όπως και όλες οι καταστάσεις στη ζωή μας έχουν δύο όψεις, το σημαντικό είναι να μπορέσει κανείς να γυρίσει στη θετική πλευρά. Έτσι, Η άλλη πλευρά του άγχους σχετίζεται με τη συντήρηση της λειτουργικής κατάστασης του οργανισμού και το στρες, όταν εκδηλώνεται εώς κάποιο βαθμό έντασης, κρατάει τη συνείδηση και κατά συνέπεια τον βιολογικό οργανισμό σε εγρήγορση. Επιπλέον, είναι και μια προσπάθεια να διατηρηθεί μια συνεχής επαφή με το περιβάλλον ενισχύοντας τις βιολογικές λειτουργίες και την ισορροπία του οργανισμού.
Πώς όμως όλα αυτά συνδέονται με το άγχος και στρες που βιώνει ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών και κυρίως εκδηλώνεται σε περιόδους τελικών εξετάσεων; Το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί σε ένα μαθητή/ρια κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας ψυχο-πιεστικής περιόδου λόγω χαμηλών κινήτρων ή η ελλιπής προετοιμασία και οργάνωση του μαθητή/ ριας. Επιπλέον, οι ψηλές προσδοκίες από τους άλλους ως προς τις επιδόσεις αλλά και ο ανταγωνισμός σε σχέση με τους υπόλοιπους εξεταζόμενους.
Σε τι όμως αφορά το άγχος των εξετάσεων; Πολλοί μαθητές/ ριες δυσκολεύονται να εντοπίσουν με τη σχετίζεται το άγχος τους κατά τη διάρκεια των τελικών εξετάσεων. Μερικοί πιθανοί λόγοι είναι η υπερβολική ανησυχία για την εξεταστική περίοδο και το φόβο σχετικά με την αξιολόγηση. Επιπλέον, μπορεί να το βιώσουν και έφηβοι οι οποίοι δεν αντιμετώπισαν στο παρελθόν τέτοιου τύπου δυσκολίες. Παρόλα αυτά, δεν θα πρέπει να ξεχνάτε ότι δεν είναι μυστήριο ή αίνιγμα ούτε κάτι δύσκολο για να το αντιληφθεί κανείς, όμως μπορείτε μα το διαχειριστείτε !!
Όταν λοιπόν, κανείς βιώνει αυτά που έχουμε αναφέρει πιο πάνω, θα πρέπει να έχει κατά νου ότι υπάρχουν
4 βασικοί τομείς που θα μπορούσαν να συμβάλουν αρνητικά στο άγχος των εξετάσεων και αφορούν σε (1) θέματα του τρόπου ζωής, (2) την ανάγκη για περισσότερες πληροφορίες, (3) ελλιπής στρατηγικές μελέτης και (4) ψυχο-συναισθηματικοί παράγοντες.
Πολλές φορές, πιθανόν ο μαθητής/ ρια να έχει βρει τρόπους για τα θέματα του τρόπου ζωής κλπ αλλά
οι ψυχο-συναισθηματικοί παράγοντες μπορεί να παίξουν καθοριστικό ρόλο την εκδήλωση του άγχους. Συχνά σε αυτές τις περιπτώσεις, η αίσθηση ότι δεν υπάρχει ο έλεγχος σε σχέση με την εξέταση μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές σκέψεις και αυστηρή και αρνητική αυτό-κριτική. Επιπλέον, μπορεί τα επίπεδα άγχους να είναι πολύ ψηλά και να εκδηλώνονται με παράλογα πιστεύω που ίσως καταλήγουν σε παταγώδη σενάρια.
Εάν κάτι από τα πιο πάνω σου είναι γνώριμο τότε δοκίμασε κάτι από τα πιο κάτω :
- Άκου κλασσική μουσική
- Κάνε ένα σύντομο περπάτημα με ένταση ή γυμναστική
- Σχεδίασε τη μελέτη σου
- Ξεκουράσου όσες ώρες χρειάζεσαι για να μπορείς να καταγράφεις νέες γνώσεις στη μακρόχρονη μνήμη
- Μίλησε σε κάποιον !! Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν κάποια άτομα με τα οποία κάποιος μπορείς να μιλήσεις όταν (α) νιώθεις πολύ πιεσμένος και (β) να έχεις κάποιους συμμαθητές με τους οποίους μπορείς να μιλήσεις για τη μελέτη και για όσα έχεις διαβάσει και εξασκηθεί. Υπάρχουν άτομα τα οποία μπορούν να μάθουν καλύτερα και να εμπεδώσουν όσα έχουν μάθει λέγοντας τα δυνατά.
- Μείωσε οτιδήποτε σου προκαλεί απόσπαση προσοχής
- Οργάνωσε το χρόνο σου
- Αντάμειψε τον εαυτό σου για τις προσπάθειες σου
- Να τρέφεσαι σωστά
- Εξάσκηση και σημειώσεις
**Τα πιο πάνω δεδομένα πηγάζουν από επιστημονικές έρευνες και μελέτες που έγιναν σε σχέση με το άγχος και τη σχέση του με τις εξετάσεις.
Ειρένα Αναστασίου
Σχολική / Εκπαιδευτική Ψυχολόγος (Α.Μ. 150)
www.psychologyservicescyprus.com