Ο ψηφιακός μετασχηματισμός (digital transformation) αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις του χρονικού διαστήματος που διανύουμε καθώς ο κόσμος στον οποίο ζούμε προχωρεί με γρήγορους ρυθμούς προς την πραγματοποίηση της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Μια νέα πραγματικότητα η οποία θα χαρακτηρίζεται από την ευφυή εκμάθηση/αυτό-εκπαίδευση των ίδιων των Μηχανών (Machine Learning), την επιστήμη των Δεδομένων (Data Science) και την Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) που συνδυαστικά δημιουργούν προκλήσεις και ευκαιρίες.
Αυτή η νέα πραγματικότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού και της τεχνικής νοημοσύνης, αναμένεται ότι, θα επιφέρει ραγδαία αύξηση των ρυθμών ζωής και των αλλαγών στην καθημερινότητα των ανθρώπων αλλάζοντας πλήρως τον κόσμο όπως τον γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Αναμένεται μάλιστα, σύμφωνα με την επιστημονική και τεχνολογική κοινότητα, ότι θα μεταφέρουν στην καθημερινότητα μας αυτά τα οποία μέχρι σήμερα παρακολουθούσαμε με δέος στον κινηματογράφο ως τεχνολογίες επιστημονικής φαντασίας. Ο κόσμος πλέον βρίσκεται στην αρχή μιας εργασιακής μετάβασης, διαφορετικής σε σχέση με ότι γνωρίσαμε ως τώρα, η οποία θα μεταμορφώσει πλήρως το σύστημα παραγωγής, του εμπορίου και της διακυβέρνησης των κοινωνιών και η πανδημία του Covid-19 έχει ήδη αυξήσει την ταχύτητα μετάβασης στο νέο περιβάλλον.
Η πανδημία του
Covid-19 ανέδειξε μέσα από τις προκλήσεις που είχαμε όλοι βιώσει ένα πρώτο μέρος της σημασίας του ψηφιακού μετασχηματισμού για την αντιμετώπιση προβλημάτων στον τομέα της υγείας με στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής αλλά και τη σημασίας που έχει για την επιβίωση κάθε επιχείρησης. Επιχειρήσεις έχουν βγει στην επιφάνεια κυριολεκτικά μέσα σε μία μέρα ενώ άλλες με χρόνια ιστορίας στην αγορά έχουν χαθεί γιατί, ακριβώς, δεν μπόρεσαν να κάνουν την αναγκαία μετάβαση στην ψηφιακή τεχνολογία. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετώπισαν εκατοντάδες χιλιάδες εργατικού προσωπικού σε όλο τον κόσμο όταν καλέστηκαν να προσαρμόσουν τον τρόπο εργασίας από παραδοσιακές μεθόδους σε πιο σύγχρονές, ψηφιακές μέσω του διαδικτύου.
Πριν την έναρξη της πανδημίας του Covid-19 ο ψηφιακός μετασχηματισμός βρισκόταν στο μυαλό όλης της παγκόσμιας κοινότητας. Αποτελούσε όμως κάτι διαφορετικό για κάθε ομάδα ανθρώπων. Μέσα από την περίοδο της πανδημίας, ο ίδιος ο ψηφιακός μετασχηματισμός πήρε συγκεκριμένη μορφή και νόημα καθώς μέσα σε μια στιγμή ολόκληρες περιοχές του πλανήτη και οι ομάδες ανθρώπων σε αυτές διαπίστωσαν αδυναμία για μια σειρά ζητημάτων που έγιναν πλέον σημαντικές για την επιβίωση, όπως η εργασία εξ΄ αποστάσεως μέσω του διαδικτύου, το ηλεκτρονικό εμπόριο, η ανάγκη για κοινωνική επαφή και επικοινωνία με αγαπημένα πρόσωπα κ.ο.κ.. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κίνδυνος του ιού βρίσκεται ακόμη στην καθημερινότητα μας αλλά και το γεγονός ότι οι εμφάνιση νέων κινδύνων εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών στο σύντομο μέλλον βρίσκεται στην ατζέντα κυβερνήσεων και επιστημονικής κοινότητας η μετάβαση σε πρακτικές που θα κρατήσουν τις επιχειρήσεις και την οικονομία σε λειτουργία μας οδηγεί με ταχύτατους ρυθμούς στον ψηφιακό μετασχηματισμό κρατών, βιομηχανίας, κοινωνίας και εργαζομένων.
Με βάση τις νέες προκλήσεις που έχουμε βιώσει αντιλαμβανόμαστε πλέον ότι η τεχνολογία είναι πιο σημαντική από ποτέ αν θέλουμε να επιβιώσουμε ως κοινωνία και να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα μας στο νέο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στον κόσμο. Ηλεκτρονικό εμπόριο, ηλεκτρονική διακυβέρνηση, ηλεκτρονική επικοινωνία, ηλεκτρονική ή ψηφιακή ταυτοποίηση και ένα σωρό νέες ονομασίες για λειτουργίες που αποκτούν νέα αξία και νόημα στην καθημερινότητα μας θα αντικαταστήσουν παραδοσιακές πρακτικές και ονομασίες.
Κινούμαστε προς μια νέα κατεύθυνση, και αυτή η νέα κατεύθυνση, αυτή η νέα οικονομία θα καθοριστεί από τους ανθρώπους που την καθορίζουν. Οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι θα κάνουν επενδύσεις, διπλασιάζοντας τις ευκαιρίες όπως η κατανόηση της εμπειρίας των πελατών, η κατανόηση του πώς να βοηθήσει στη βελτιστοποίηση της παραγωγικότητας με την εμπειρία των εργαζομένων. Και στη συνέχεια, επίσης, αναζητούν τρόπους για να εφεύρει, διότι σε μια νέα οικονομία που είναι νέα και ασυνήθιστη, δεν γνωρίζουμε όλες τις ευκαιρίες για την ανάπτυξη, και πρέπει να δώσουμε προσοχή σε αυτά.
Η μετάβαση σε ένα μοντέλο εργασίας από το σπίτι σχεδόν άμεσα ήταν μια πραγματική πρόκληση για την επιχείρηση και τον κάθε εργαζόμενο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η τεχνολογία είναι πιο σημαντική από ποτέ καθώς τη στιγμή που επενδυτές και επιχειρήσεις βλέπουν σε μια αλλαγή ευκαιρία για καλύτερη απόδοση των επενδύσεων και καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών στην καθημερινή λειτουργία θα πρέπει και εμείς ως εργαζόμενοι αλλά και ως πελάτες να μελετήσουμε αυτό τον νέο τρόπο λειτουργίας και να επεξεργαστούμε τη δυνατότητα γρήγορης αφομοίωσης και μετάβασης για να παραμείνουμε ενεργοί, ανταγωνιστικοί και να έχουμε τη δυνατότητα προσωπικής και οικογενειακής επιτυχίας.
Καθώς η οικονομία ανοίγει και πάλι οφείλουμε να κρατήσουμε στο μυαλό ότι ο ιός βρίσκεται ακόμη στην παγκόσμια και μέσω των συστημάτων επικοινωνίας της παγκοσμιοποίησης στην τοπική κοινότητα. Ως αποτέλεσμα οφείλουμε να σχεδιάσουμε τον τρόπο λειτουργίας του κράτους, της κοινωνίας και των επιχειρήσεων μας αλλά και εμάς των ιδίων ως μεμονωμένων ανθρώπων με ένα νέο, διαφορετικό και καινοτόμο τρόπο. Από τώρα και στο εξής οφείλουμε να αντικρύσουμε την πραγματικότητα μέσα από το φακό κάθε ομάδας είτε αυτή αφορά τους πελάτες, τους υπαλλήλους, τους συνεργάτες, αλλά και τις οικογένειες μας με τρόπο ώστε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε άμεσα διαδικασίες και πρακτικές οι οποίες θα μας διατηρούν σε λειτουργία και επαφή κάτω από κάθε περίσταση, πρόκληση ή εμπόδιο. Είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι η επιτυχία της διατήρησης της ζωής και της οικονομίας σε λειτουργία από τώρα και στο εξής θα εξαρτηθεί από την αντίληψη των νέων δεδομένων που θα επικρατήσουν στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και στη διαμόρφωση νέου τρόπου σκέψης και λειτουργίας.
Γινόμαστε πλέον όλοι αρχιτέκτονες του μέλλοντος. Ότι κι αν μελετήσαμε, επεξεργαστήκαμε και κατανοήσαμε για το μέλλον της εργασίας, το μέλλον του λιανικού εμπορίου, το μέλλον των επιχειρήσεων, και της ίδιας της ζωής είμαστε αναγκασμένοι να το επεξεργαστούμε μέσα από ένα νέο φακό και να το διαμορφώσουμε και πάλι διαφορετικά. Και μπορεί αυτό να φαντάζει βασανιστικό και δύσκολο αλλά δεν παύει από του να προσφέρει ταυτόχρονα χαρά δημιουργίας και νέες ευκαιρίες ανάλογα με τη σχολή σκέψης ή την οπτική που θα επιλέξουμε. Η επιλογή επαφίεται στο κάθε άνθρωπο ξεχωριστά παρόλο που η συνταγή δεν μπορεί να διαφέρει σημαντικά καθώς τα συστατικά παραμένουν σε κάθε περίπτωση τα ίδια.
Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι κάθε περίοδος στην ιστορία εμπεριείχε ανατροπές, αβεβαιότητα και κινδύνους και η αβεβαιότητα δεν μπορεί ποτέ να παρέχει εγγύηση επιτυχίας. Έχουμε όμως την ευκαιρία να εφεύρουμε κάτι νέο και διαφορετικό το οποίο μπορεί παράλληλα να προσφέρει λύσεις και σε προβλήματα που ταλανίζουν την καθημερινότητα μας για χρόνια τώρα. Ας το αντικρύσουμε λοιπόν ως ευκαιρία και ας προσπαθήσουμε να διαμορφώσουμε τρόπους και μεθόδους λειτουργίας που θα μας κρατήσουν ανταγωνιστικούς και σε λειτουργία για μια καλύτερη ζωή.
Κώστας Ιερείδης, Σχολικός Σύμβουλος